Thuốc giảm đau làm chảy máu dạ dày người bệnh tim mạch

 

Bà Ninh, 53 tuổi, ở Bến Tre, bị bong gân nên tự mua thuốc giảm đau uống, sau đó nôn ra máu, xuất huyết dạ dày.

Dược sĩ Nguyễn Thị Trang, khoa Dược, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.Saigon, ngày 25/8 cho biết, bệnh nhân vào viện khám, tường thuật bốn ngày trước bà đến hiệu thuốc mua thuốc giảm đau celecoxib uống trị sưng đau và bong gân ở mắt cá chân. Khi đó, bà cũng đang điều trị tăng huyết áp và rung nhĩ (một bệnh tim mạch) bằng thuốc bisoprolol 5 mg và rivaroxaban 20 mg. Khi mua thuốc giảm đau, bà không thông báo với dược sĩ biết mình đang dùng thuốc trị bệnh tim mạch.

Bác sĩ Bệnh viện Đại học Y Dược TP. chẩn đoán bệnh nhân bị xuất huyết dạ dày nghi do thuốc giảm đau celecoxib. Bà ngưng celecoxib và dùng thuốc kháng đông. Sau khi nội soi cầm máu và điều trị nội khoa, tình trạng bệnh nhân mới ổn định, được xuất viện. Các bác sĩ cho biết bà Ninh đang điều trị bệnh tim mạch với thuốc kháng đông là rivaroxaban, có nguy cơ gây xuất huyết. Trong khi đó, thuốc giảm đau bà tự ý mua và sử dụng là celecoxib lại có tác dụng phụ gây viêm loét dạ dày và nặng hơn là có thể chảy máu dạ dày.

Việc kết hợp hai thuốc như vậy làm tăng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa. Trường hợp này, nếu bệnh nhân trao đổi kỹ với bác sĩ, dược sĩ thì có thể giảm đau không dùng thuốc, như chườm đá chỗ bong gân. Hoặc, nếu đau nhiều thì dùng paracetamol trước.

Theo dược sĩ Trang, thuốc celecoxib mà bệnh nhân dùng thuộc nhóm NSAID. Đây là nhóm các thuốc giảm đau kê đơn, dùng cho các cơn đau khi viêm, thoái hóa khớp… Do tác dụng phụ xấu đến tiêu hóa, bác sĩ thường kê liều thấp nhất và trong thời gian ngắn nhất có thể.

Sử dụng thuốc nhóm NSAID có thể làm tăng nguy cơ bị tổn thương thận cấp và các biến cố trên tim mạch. Đặc biệt, phụ nữ mang thai từ tháng thứ 6 thai kỳ là đối tượng chống chỉ định dùng NSAID, vì nguy cơ tổn thương thận, tim, phổi có thể gây tử vong cho thai nhi.

Các thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol (OTC), dành cho các cơn đau nhẹ, được các bác sĩ đánh giá khá an toàn. Tuy nhiên, nhóm thuốc này vẫn có tác dụng phụ. Trên thực tế, nhiều trường hợp bị ngộ độc paracetamol do dùng không đúng cách, dẫn đến suy gan cấp, đe dọa đến tính mạng.

Nhóm opioid, là thuốc giảm đau mạnh nhất thuộc nhóm thuốc kê đơn. Nổi bật nhất là morphin, fentanyl, tramadol, được bác sĩ kê điều trị cho bệnh nhân ung thư, đau sau mổ. Tác dụng phụ rõ rệt nhất của nhóm này là buồn nôn, táo bón, lệ thuộc thuốc. Nếu tuân thủ điều trị, được giám sát y tế sát sao, hiệu quả giảm đau tốt, chất lượng cuộc sống người bệnh được cải thiện. Tuy nhiên, người bệnh có thể nghiện thuốc, ức chế hô hấp, thậm chí nguy hiểm tính mạng nếu dùng không đúng chỉ định.

“Sử dụng thuốc giảm đau như con dao hai lưỡi, nếu không sử dụng hợp lý sẽ để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng”, dược sĩ cảnh báo.

Dược sĩ Đặng Nguyễn Đoan Trang, Trưởng khoa Dược, thông tin thêm, tình trạng người bệnh tự mua thuốc giảm đau, tự quyết định liều sử dụng hiện nay rất phổ biến. Một số người ngại đi tái khám định kỳ mà tự mua thuốc giảm đau theo đơn thuốc cũ. Thực tế, tình trạng bệnh thường diễn biến khác nhau theo thời gian, cần được bác sĩ điều chỉnh lại thuốc để đảm bảo hiệu quả, hạn chế tối đa tác dụng phụ có thể gặp phải.

Dược sĩ Đoan Trang khuyên khi dùng thuốc giảm đau phải có sự tư vấn của bác sĩ hoặc dược sĩ. Đồng thời, người bệnh cần cung cấp đầy đủ thông tin về triệu chứng, mức độ đau, tiền sử dùng thuốc điều trị… để giúp dược sĩ lựa chọn loại thuốc giảm đau phù hợp, tránh các biến chứng có thể xảy ra. Người bệnh không được tự ý nhai, bẻ hay nghiền viên thuốc hay tự thay đổi liều sử dụng, mua thêm thuốc hoặc ngưng thuốc đột ngột.

Trước khi dùng thuốc, người bệnh nên chủ động kiểm tra thành phần hoạt chất trên bao bì, tờ hướng dẫn sử dụng để tránh nguy cơ quá liều, do uống nhiều thuốc cùng một lúc. Người bệnh biết các chống chỉ định, liều dùng tối đa, tác dụng phụ có thể xảy ra để cân nhắc sử dụng.

 

Các tin khác