Công ty Sinovac ở Bắc Kinh, Trung Quốc đang phát triển phương pháp nuôi cấy kháng nguyên chống lại virus corona theo cách tiếp cận của vaccine bất hoạt cổ điển.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 cướp đi sinh mạng của hơn 889.000 người và thế giới đã ghi nhận hơn 27 triệu ca dương tính, vaccine được kỳ vọng là giải pháp giúp ngăn chặn thảm họa của nhân loại đầu thế kỷ 21 này. Phần lớn trong số hơn 200 dự án điều chế vaccine Covid-19 đang được triển khai trên thế giới tập trung vào các công nghệ mới, ví dụ như sử dụng loại virus cảm lạnh được biến đổi gen hay chủng kháng nguyên hình thành trên RNA thông tin. Đi ngược lại với cách tiếp cận đó, công ty phát triển vaccine hàng đầu Trung Quốc đang đặt cược rằng nhiều khả năng mũi tiêm có thể cứu cả thế giới khỏi đại dịch cũng không quá khác biệt với loại vaccine đã được dùng trong hàng trăm năm qua.“Đừng khiến mọi thứ phức tạp lên trong khi có thể dùng cách đơn giản”
Sinovac là công ty công nghệ sinh học có trụ sở tại Bắc Kinh với bề dày thành tích về y tế nhưng lịch sử kinh doanh lại đầy biến động. Vào tháng 7, Sinovac tiến hành giai đoạn thử nghiệm cuối của CoronaVac, loại vaccine bất hoạt ngừa Covid-19 mà hãng này phát triển. Cơ chế hoạt động của CoronaVac dựa trên việc đưa một phiên bản virus corona đang ở dạng không hoạt động vào cơ thể người để hệ miễn dịch hình thành cơ chế phòng vệ, từ đó tạo ra khả năng chống chọi với chủng virus thật khi chúng xâm nhập và tấn công. Xét về yếu tố tốc độ, Sinovac đang đi trước nhiều đơn vị phát triển vaccine ngừa Covid-19 khác. Nhiều khả năng CoronaVac sẽ được sản xuất hàng loạt và thương mại hóa nhanh chóng như vaccine mRNA của hãng Moderna hay loại vaccine biến đổi gen đang được Đại học Oxford và AstraZeneca phối hợp nghiên cứu. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng phương pháp của Sinovac khá thô và cũ, tương tự với nguyên tắc mà nhà khoa học Anh Edward Jenner áp dụng để ngừa bệnh đậu mùa cho bò từ thế kỷ 18, còn được xem là loại vaccine đầu tiên của ngành y học thế giới. “Chúng ta đã có bài học và không được phép quên những phương pháp đã phát huy hiệu quả trong quá khứ. Đừng khiến mọi thứ phức tạp lên trong khi có thể dùng cách đơn giản”, chuyên gia vaccine Michael Kinch tại Đại học Washington ở St. Louis nhấn mạnh.Ưu và nhược điểm của vaccine bất hoạt
Nhiều phương pháp điều chế vaccine mới tập trung vào việc tái tạo protein đột biến đặc biệt giúp virus corona xâm nhập vào cơ thể người. Dữ liệu cho thấy nếu hệ miễn dịch của một người có thể ngăn loại protein đột biến nói trên, virus corona sẽ không thể tấn công cơ thể người đó, hoặc nếu có thì những thương tổn gây ra cũng sẽ ít nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, cách tiếp cận của Sinovac không chỉ dừng lại ở việc cho cơ thể tiếp xúc với một phần nhỏ mà là toàn bộ cấu trúc virus. Phương pháp này cho phép cơ thể lựa chọn những đối tượng được xem là nguy cơ tiềm năng có thể làm tổn thương các cơ quan trong tương lai, từ đó giúp hệ miễn dịch quyết định sẽ loại bỏ phần nào của virus trước khi bị tấn công.![]() |
Sinovac tin rằng vaccine bất hoạt sẽ là “viên đạn bạc” giúp thế giới ngăn ngừa virus corona. Ảnh: AFP. |
![]() |
Chủ tịch Yin Weidong của Sinovac. Ảnh: CGTN. |
Những hoài nghi về quy trình kiểm định
Chính phủ Trung Quốc xác định việc điều chế vaccine ngừa Covid-19 là một kế hoạch quan trọng trong chiến lược địa chính trị hậu đại dịch, đồng thời là cơ hội để chứng minh rằng các doanh nghiệp công nghệ sinh học của họ có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Do đó, các cơ quan quản lý tại Bắc Kinh đang tạo điều kiện cho Sinovac hoàn thành những quy trình thủ tục và phê duyệt để CoronaVac đi vào giai đoạn thử nghiệm cuối một cách nhanh chóng. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết sẽ chia sẻ rộng rãi những vaccine mà nước này nghiên cứu thành công, điều này có thể giúp xây dựng thiện chí với các nước chưa phát triển.![]() |
Cuộc chạy đua trong việc điều chế vaccine có thể đem lại nhiều hệ quả chính trị quan trọng. Ảnh: Unsplash. |
![]() |
Quá trình kiểm định CoronaVac bị nhiều người Trung Quốc hoài nghi. Ảnh: Reuters. |
Diễm Châu USA
Bạn muốn khoẻ và đẹp hơn? Diễm Châu có đội ngũ tư vấn am hiểu kiến thức cùng với sự dẫn dắt của Dược Sĩ nhiều năm kinh nghiệm sẽ luôn sẵn sàng giúp bạn!